|
|
|
|
|
|
|
Meurzh 8 a viz
Meurzh, niv.322 Pellgargit
ar pennadoù e stumm Word Evit resev
kemennadenn nevez Bremaik bep Lun, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Emgannoù
e Libia hag en Aod-an-Olifant |
|
|
E Libia emañ an disujidi armet o klask
gounit tachenn war arme ar Stad. E-touez an emsaverien armet e kaver
tud yaouank peurvuiañ, kaset war-raok gant soudarded hag o
deus kuitaet lu ar Stad. Kaset e vez nijerezioù da
vombeziñ an tachennoù bet tapet ganto. Porzh Ras
Lanouf (skeudenn), a-bouez-tre evit produerezh petrol ar vro, zo danvez
emgannoù taer-tre etre an disujidi hag ar soudarded feal
d'ar c'horonal Kadhafi. Ur vanifestadeg evit harpañ renad
Mouammar Kadhafi a oa bet aozet nevez zo er gêr-benn, Tripoli
(Tarabulus). "An trec'h" a zo bet lidet gant ur 5000 den bennak ha
pedet en deus an diktatour tud ar Broadoù Unanet ha Unaniezh
Afrika da welet stad an traoù... War
grishaat ez a an emgannoù en Aod-an-Olifant. Merc'hed
dizarmet e vije bet lazhet gant soudarded Gbagbo d'an 3 a viz Meurzh, e
karter Abobo, e kêr Abidjan. E kornôg ar vro,
nepell diouzh an harzoù gant Liberia e vefe bet an
emgannoù brasañ nevez zo. Kêr
Toulepleu, renet a-raok gant soudarded feal da Laurent Gbagbo, a vije
bremañ dindan ren soudarded kostezenn Alassane Ouattara. Ar
re ziwezhañ-mañ a zo evit al lodenn
vrasañ anezho, stourmerien ar "Forces Nouvelles", disujidi
hanternoz ar vro abaoe putsch c'hwitet 2002. Abaoe reuz votadeg ar
prezidant d'an 28 a viz Du, e vije bet lazhet ur 400 den bennak en
Aod-an-Olifant e-kerzh emgannoù ha
manifestadegoù. 200.000 den zo o klask tec'hout ar freuz.
70.000 anezho o dije treuzet ar vevenn gant Liberia c'hoazh. |
|
|
|
|
|
|
|
Kresk
prizioù ar boued |
|
|
E miz C'hwevrer eo pignet prizioù an
danvezioù retañ evit debriñ e-touez ar
re uhelañ war marc'hadoù ar bed: sukr, edeier,
eoul, laezh, kig... Meur a abeg a vez roet gant an FAO (Food
and Agriculture Organization, ur skourr eus Aozadur ar
Broadoù Unanet) evit displegañ
kement-mañ: kresk priz an eoul-maen, digresk ar
produiñ, implij lod eus an danvezioù-se evit ar
c'hirri kentoc'h eget magañ an dud... Ne vez ket meneget
gant an FAO unan eus abegoù pennañ kresk ar
prizioù koulskoude: ar brokañ war ar
marc'hadoù (speculation). Diwar-benn an danvez-mañ
ez eus un displegadenn kentelius-kenañ da gavout
amañ: www.dailymotion.com/crise-alimentaire Er
memes mare ez eus ur strollad bras a gevredigezhioù o kinnig
un taos anvet "Robin ar C'hoadoù" evit emgav a zeu ar G20.
Hennezh a servijfe da reoliañ ar brokañ, ha da
lakaat arc'hant a-gostez evit taliñ ouzh kemm an hin, an
naonegezh, an diouer a zour, ar c'hleñvedoù-red
ha degouezhioù all. Diwar 0,05% eus arc'hant an
eskemmoù graet en Europa hag er Stadoù-Unanet, e
c'hellfe 440 miliard a euroioù bezañ dastumet bep
bloaz. Evit gouzout hiroc'h: www.taxerobindesbois.org M.M. |
|
|
|
|
|
|
|
Breizh
a ra he sinema e Roazhon |
|
|
Etre an 3 a viz Meurzh hag an 28 a viz Eost e vez
kinniget e sal ar Maezioù Frank e Roazhon un diskouezadeg
anvet La Bretagne fait son cinéma (d.l.e. "Breizh a ra he
sinema"). Un diskouezadeg talvoudus-tre evit ar re a zo sot gant ar
sinema, hag evit ar re all ivez rak gouzout a reer ez eus bet kalz
filmoù graet e Breizh. Evel Chouans!,
Western, Un
long dimanche de fiançailles, L’équipier,
Remorque pe c’hoazh Elisa. Ur bern filmaozourien evel Claude
Chabrol, Bertrand Tavernier, René Vautier pe Manuel Poirier a zo plijet
gant Breizh hag o deus bet c’hoant da filmañ
istorioù er vro. Abaoe m'eo bet krouet ar sinema e 1895, eo
deuet da vezañ Breizh "douar ar sinema": 300 film-hir zo bet
sevenet e Breizh en ur c’hantved! Tout an istor-se a zo
kinniget en diskouezadeg-mañ. Digor d'ar Meurzh, etre kreisteiz ha
9e noz. Merc’her, Yaou ha Gwener:
etre kreisteiz ha 7e. Sadorn ha Sul: etre 2e ha 7e noz. Evit gouzout hiroc'h: www.leschampslibres.fr |
|
|
|
|
|
|
|
Tennis, kentañ tro Kib Davies
2011 |
|
|
Goude bezañ bet betek ar gourfenn ha
bezañ kollet a-enep skipailh Serbia warlene, e krog
kentañ tro ar c'hoarierien c'hall a-enep an Aostrianed. War
ar paper e seblante an traoù bezañ aes a-walc'h
met ret-mat e vo ober hep Jo-Wielfried Tsonga ha Gaël Monfils.
Roet eo bet o chañs neuze da Gilles Simon ha da Jeremy
Chardy gant Guy Forget, ar c'habiten. Kroget
mat e oa an traoù en devezh kentañ: gounezet o
deus an daou c'hoarier gall. D'ar Sadorn avat, eo bet trec'het Mikael
Llodra ha Julien Benneteau gant Jurgen Meltzer hag Oliver Marach. 2-1
evit Frañs atav. D'ar Sul e oa kroget mat an
traoù evit Gilles Simon a-enep gwellañ c'hoarier
an Aostrianed, met da 4-2 er pevare set ez eus bet cheñchet
penn d'ar vazh gant Jurgen Meltzer. Hemañ en deus plantet
dek c'hoari diouzh renk evit gounit 6-0 er pempvet set. Ranket
en deus Jeremy Chardy (skeudenn) stourm a-enep dezhañ neuze,
unan kazi dianav d'an holl met mennet da vat evit difenn enor e vro.
Graet en deus mat e-pad ur set hanter ha tamm-ha-tamm eo deuet ar Gall
da lakaat e plas er c'hoari. Adkavet e vo ar c'hoarierien c'hall en eil
tro Kib Davies. Aostria 2–3 Frañs Ar
c'hrogadoù all: Serbia
4–1 Indez, Sveden
3–2 Rusia, Republik Tchek 2–3 Kazakhstan,
Arc'hantina 4–1
Roumania, Chile 1–4 Stadoù-Unanet
Amerika, Belgia 1–4 Spagn,
Kroatia 2–3 Alamagn Mell-droad:
kib Frañs 0-0
goude 120' c'hoari etre Lille, hag a zo e penn ar Rummad 1, hag an
Oriant, ar skipailh breizhat diwezhañ. Pa vez seurt
degouezhioù, tennoù d'ar palioù, eo
evel ur seurt lotiri ha, siwazh evit ar Pennoù-Merluz, n'o
deus ket tapet ar bilhed mat. Peadra
a vefe da lavarout diwar-benn an doare m'eo bet barnet ar c'hrogad gant
an tredeog, Saïd Enjimi. Roet en deus ur c'hartoñs
ruz da vBruno Ecuele Manga (64e) ha n'en deus ket gwelet e oa bet
lakaet ur pal gant paotred Lille (83'). Gant ar video avat e vije bet
gwelet pep tra... Lille 0
(5) – 0 (3) an Oriant (5 tenn d'ar palioù ouzh 3) Pariz SG 2
– 0 ar Mañs (goude un astenn c'hoari) Chambéry 0 – 3 Angers Reims
2 – 3 Niça
(goude un astenn c'hoari) |
|
|
|
|
|
|
|
Never Let Me Go |
|
||
|
Rouantelezh Unanet,
Stadoù-Unanet Amerika - 2010 Seveniñ
: Mark Romanek Kathy, Ruth ha Tommy a zo annezidi eus Hailsham,
ur skol saoz a-feson. Un draig a zo avat. Ar vugale a ya d’ar
skol-se n’int ket evel ar re all: tonket int da
reiñ o organoù betek ma varvfent.
Kenderc’hel a reont gant o buhez avat, gant
trubuilhoù ordinal mab-den. Un
istor skiant-faltazi eo hini Never Let Me Go.
Ar film a zo sioul avat, peoc’hus ha dramatek. Kalz
prederiadennoù a sav goude bezañ gwelet seurt
film. Brav eston eo gweledvaoù Bro-Saoz, dispar an tri aktor
pennañ (ha reoù all ivez e-giz Charlotte Rampling
da skouer). Meur a boent a chom amsklaer avat a-ziwar a
belec’h e teu ar vugale (bugale dilezet? Bugale "klonet"?).
Gouzout hiroc’h a c'heller ober marteze en ur lenn ar romant
orin savet gant Kazuo Ishiguro. G.L. Barnadennoù
filmoù all a c'hellit lenn e blog hor c'henskriverez: http://soubennargeek.wordpress.com Pelec'h
e vo kinniget An Arvest E Brest, Gwened, Kemper, Naoned, an Oriant, Roazhon, Sant-Brieg, Sant-Nazer e vo kinniget stumm brezhonek film An Arvest, adalek ar Merc'her 16 a viz Meurzh. Renet eo bet ar film gant Charles Nemes, gant Fred Testot, Vincent Desagnat ha Frédérique Bel er perzhioù pennañ. Eilmouezhiet eo bet e 6 yezh bihanniver: elzaseg, brezhoneg, ch'ti, korseg, kreoleg, okitaneg [s.o. Bremaik niv.320 ha Bremañ niv.353]. Ur pennadig a vo embannet er sizhun a zeu diwar-benn ar film war Bremaik. |
|
||
|
|
|
||
|
|
|
|
"Symphonie
de Breizh" d'an 18 ha 22 a viz Meurzh |
|
|
Diwar atiz sonerien yaouank a vicher a-gevret
gant ar c'hoarierez klavisim Claude Nadeau ez eus bet roet
lañs d'ul laz-seniñ barok, Symphonie de Breizh.
Ober gant binvioù hag an teknikoù
seniñ a oa diouto er c'houlz lec'h ma oa bet savet an
tonioù, sed amañ dibab ar strollad. Kemer a reont
harp war sonskridoù orin ar 17vet ha 18vet kantved.
Reiñ da glevet labour nebeud-anavezet sonaozourien a Vreizh
a vez graet ganto (Daniel Daniélis, Jean Matho, Jean-Pierre
Danigo...) kement hag oberennoù anavezet mat (gant Bach,
Vivaldi, Handel...). "Stabat
Mater" gant Pergolese, "Sinfonietta e do muiañ, RV 111a"
gant Vivaldi ha "Motet" gant Daniel Daniélis (sonaozour a
Vro-Gwened) a vo kinniget d'ar Gwener 18 a viz Meurzh e Kistreberzh e
Chapel Sant-Mikael ha d'ar Meurzh 22 e Teatr Anna Vreizh, e Palez
Arzoù Gwened. Renet e vo al laz-seniñ gant Claude
Nadeau. Unkanerien: Violaine Le Chenadec (soprano), Raoul Le Chenadec,
(enep-tenor). Evit gouzout hiroc'h: www.symphoniedebreizh.eu Mangez le, si
vous voulez gant Jean Teulé "Foule sentimentale, on a soif
d’idéal..."
Plijus eo kanaouenn Alain Souchon daoust m'eo faos lavarout eo an
engroezioù ul loen doñv, gouez ne lavaran ket. Ur
wech bodet en ul lec'h bennak e teu da vezañ prest an
hiniennoù da sentiñ ouzh al lugan
disterañ. An istor-mañ, dezrevellet deomp gant
Jean Teulé, a zo gwir. Diskouez a ra deomp pegen bresk eo ur
sevenadur dirak ar feulster. Ur
miz goude disklêriadur ar brezel etre an Eil Impalaerezh ha
Prusia, e oa nec’het ar boblañs gant ar
c’heloù fall. Kendrec’het e oa an dud e
oa spierien o tastum titouroù evit lu Bismarck. Alain
de Monéys, un denjentil yaouank, a vev war ar maez hag e
fell dezhañ brudañ soñjoù
nevez (sec'hañ ar geunioù da skouer). E-kerzh
foar Hautefaye (er Périgord) en deus klasket difenn enor e
genderv, hag en dije distaget traoù a-enep
Napoléon III. Treuzkomprenet e vo Alain de
Monéys. Merzheriet e vo div eurvezh pad. Silet
en deus Jean Teulé ur gartenn en e levr evit ma
c’hellfe al lennerien heuliañ kalvar an den
yaouank. Kaset ha degaset dre ar gêriadenn, hervez fulor an
dud, evit gouzañv o jahinerezh. Skoet, houarnet evel ur
marc’h, diframmet e izili gant kerdin, tennet unan eus e
zaoulagad, drailhet eskern e zremm, devet ha debret. Souezhet
eo bet ar varnerien rak rouez-kenañ eo debriñ un
den. Renerien an engroez zo bet kastizet d'ar marv, ar re all kaset
d’an toull-bac’h e Cayenne. Memor an torfed a chom
bepred er gêriadenn. Tangi
Legavre Mangez le, si vous voulez gant Jean Teulé. Embannet gant Julliard
(2009). |
|
|
|
|
|
|
|
8
a viz Meurzh: Devezh ar Maouezed er bed |
|
|||
|
E
1910 e oa bet krouet Devezh ar Maouezed e bed. E-kerzh un emvod gant an
Etrebroadel sokialour (L’Internationale socialiste) e
Kopenhagen eo bet ganet an darvoud-mañ. Enoriñ gwirioù ar
merc’hed ha sikour anezho da gemer perzh en
dilennadegoù a oa an dalc'h pennañ d'ar mare-se.
Ur bloaz war-lerc’h, e 1911, e oa bet aozet ur bern
manifestadegoù e pep lec’h en Europa. Ur milion a
verc’hed o doa dibunet ha savet o mouezh evit ma vefent
doujet ha doujet o gwirioù. D’an 8 a viz Meurzh
1977 eo bet anavezet Devezh ar Maouezed gant Aozadur ar
Broadoù Unanet (ABU). Goulennet e vez gant an aozadur
etrebroadel digant an holl vroioù aozañ un devezh
evit adlakaat an holl da soñjal e gwirioù ar
merc’hed hag en o flas er gevredigezh. Pemp bloaz goude, e
1982, eo deuet da vezañ ofisiel Devezh ar Maouezed e
Frañs a-drugarez da c'houarnamant François
Mitterrand. Abaoe e vez lidet bep 8 a viz Meurzh gant
manifestadegoù ha darvoudoù a bep seurt. Un
digarez e vez bep bloaz d'ober ur bilañs eus plas ar
merc’hed er bed a hiziv. Ur bilañs fall ha nec'hus
alies a-walc’h, e-keñver al labour dreist-holl. Bremaik: Plijet
oc'h o lenn ar pennadoù embannet a-hed ar bloaz war Bremaik?
Sot oc'h gant ar sonerezh, ar sportoù, an arzoù,
ar sinema, pe me ’oar-me? Gallout a rit degas ho sell war an
danvezioù-se ingal, dre ar brezhoneg, gant Bremaik!
Ur skipailh tud a youl vat a sav ar pennadoù bep sizhun
abaoe ouzhpenn 6 vloaz, ha bepred emaomp o klask "pluennoù"
nevez, evit reiñ un ton liesseurt d'ar gelaouennig
(digoust!) war internet, hag e brezhoneg-tout, embannet bep Lun. Evit gouzout hiroch war an doare da
vont en-dro, ha penaos kemer perzh e buhez Bremaik, n'eus mann ebet
aesoc'h: kasit ur gerig deomp d'ar chomlec'h postel-mañ: bremaik@free.fr! Lennit
Bremañ
Meurzh 2011! Ekonomiezh
Egipt, kembraeg yezh ofisiel, mirdi La Flore en Oriant,
Ajañs Sevenadurel Breizh, Ar
Marc'h glas gant Riwal Huon, film An
Arvest, FC Sankt Pauli e Hamburg, 40 vloaz an Tri Yann...
Kaoz zo eus an holl draoù-se hag eus traoù all
c'hoazh e niverenn Bremañ
Meurzh 2011. An
teuliadig a ra anv er miz-mañ eus al labour-douar. Etre
berzh ha reuz emañ ar filierenn er vro abaoe pell. 50 vloaz
Sica Kastell-Paol zo bet lakaet amañ war wel, hag intrudu
nevez evel Bretagne Bio Equité
hag Union Bretonne Pie Noir. Kinnig
a ra Bremañ
ivez div bajennad anvet "Lennomp!". Savet e vezont a-ratozh evit ar re
zo o teskiñ brezhoneg gant skipailh Skol An Emsav.
M’ho pez plijadurig o lenn Bremaik, plijadur ho po o lenn Bremañ,
sur! Bep
miz, abaoe 1980, e kinnig kelaouenn Bremañ
pennadoù brezhonek a bep seurt, diwar-benn Breizh hag ar
bed, kinniget brav, e doare ur magazin. Embannet gant Skol an Emsav
(4,50€ an tamm) Koumanant: 50€ evit ur
bloaz, 60€ evit an estrenvro, 4€ bep miz dre lamadenn E gwerzh er
stalioù-levrioù a ginnig danvez Breizh, pe dre
goumanant. Evit gouzout hiroc'h: www.breman.org |
|
|||
|
|
|
|||