Lun 4 a viz Gwengolo, niv.112
Sizhun 36 - 2006

Pellgargit ar pennadoù e stumm Word

Petra oa keleier Bremaik bloaz zo? Klikit amañ!

Evit distreiñ d'ar bajenn degemer

Kenavo Youenn

Barzh ha kaner, Youenn Gwernig a oa eus ar re o deus kemeret perzh da vat e dihun ar sevenadur brezhonek er bloavezhioù 70. Bet ganet e Skaer, brudet eo bet evit bezañ aet da vevañ, ha kantren, er Stadoù-Unanet, er bloavezhioù 60. Du-hont e reas anaoudegezh gant ar skrivagner Jack Kerouac.

U wech distro da Vreizh e tiskouezas Youenn Gwernig e oa un arzour liesdoare, bepred o kantren eus an eil doare arz d'egile. Kizellour, soner, kaner, barzh, skrivagner... Ha pa skrive e rae alies e meur a yezh, brezhoneg, galleg ha saozneg. A-gevret gant tud all en doa savet Radio Tele Brezhoneg evit difenn plas ar brezhoneg er skinwel er bloavezhioù 80. E penn abadennoù brezhonek FR3 eo bet ivez e-pad un nebeud bloavezhioù.

Aet eo Youenn Gwernig da Anaon d'ar Meurzh 29 a viz Eost, e Douarnenez. 81 bloaz e oa. Lidet eo bet e obidoù d'ar Gwener 1añ a viz Gwengolo.Ra vo skañv douar Breizh evitañ.

Tud ar maezioù kreñvoc'h a-enep an allergiezhioù

Enklaskerien suis, alaman, aostrian ha gall o deus kaset ur studiadenn war-raok e-pad pevar bloavezh. Heuliet o deus abaoe o ganedigezh 500 bugel bet ganet e familhoù labourerien-douar ha 500 bugel bet ganet e kêrioù bras. Dielfennadurioù gwad hag arnodennoù zo bet graet ingal d'ar vugale. Diwar ar pezh o deus gwelet ar skiantourien e vefe gwarezet gwelloc'h bugale ar maezioù a-enep an danvezioù a grou allergiezhioù evit bugale kêr.

Renerez ar studiadenn, eus ospital Besançon, he deus embannet e oa tu da zisplegañ kement-mañ gant en endro mikrobel liesseurt a gaver en tiez-feurm. Bakteri al loened hag al louedadurioù a bep seurt o vezañ niverusoc'h, e sikourfe se da cheñch doareoù difenn korfoù ar vugale. Krouiñ a reont peadra da virout ouzh an allergiezhioù da dagañ anezho.

Abaoe bloavezhioù e weler niver an dud kizidik ouzh an allergiezhioù o kreskiñ da vat. Marteze e c'hello ar studiadennn-se krouiñ peadra da skoazellañ anezho.

Land Art er Vro-Vigoudenn

War un dachenn 4 devezh-arad, e Plouneour-Lanwern, emañ Michel Morvan o kinnig un diskouezadeg Land Art : oberennoù liesliv staliet war reier pe e-mesk ar plant. E Ty Istribilh ho po tro d’ober ur bourmenadenn 1500 metr en ur sellout ouzh oberennoù padus pe berrbad. Ar weladenn a c’hello bezañ displeget deoc’h.
Pal ar gevredigezh ELAN (Eveil Land Art et Nature) zo lakaat da zizoleiñ an doare arz-se (ganet er bloavezhioù 60 hag a implij an natur evel diazez) ha sikour da aozañ darvoudoù arzel e-kreiz an natur. Met ivez mirout ned afe da goll hon mogerioù ha mogerioùigoù, a zo lod deus glad hon maezioù e Breizh.

Hoel Louarn

Betek an 30 a viz Gwengolo etre 14e ha 18e
www.landartbretagne.com

Echu ar c'henstrivadegoù evit Andre Agassi

Dec'h en doa lavaret Andre Agassi kenavo d'ar c'henstrivadegoù tennis. Embannet en doa e oa US Open ar bloaz-mañ an hini diwezhañ evitañ. En soñj e oa mont war e leve a genstriver etrebroadel. Trec'het e oa bet Andre Agassi dec'h, e trede tro US Open tennis Flushing Meadows (e-kichen New York) gant an Alaman Benjamin Becker, 7-5, 6-7, 6-4, 7-5.

Eskemmoù diwezhañ ar c'hrogad zo bet fromus evit ar c'hoarier amerikan, ha n'en deus ket gellet chom hep gouelañ. Poanius eo bet ar c'hrogad diwezhañ-se evit e gein ivez : abaoe bloaz e ranke Agassi kaout pikadennoù kortizon, goude bezañ bet gloazet, evit gellout kenderc'hel da c'hoari.

36 bloaz eo Andre Agassi, a-orin eus Las Vegas, kroget gantañ ar c'henstrivadegoù etrebroadel da 16 vloaz, e New York ivez. 60 priz en deus dastumet, en o zouez holl re ar Chelem Bras, hag ur priz olimpek e 1996.

The Wind That Shakes The Barley

(Le vent se lève)

Rouantelezh-Unanet - 2005
Seveniñ : Ken Loach
Palmezenn aour Cannes 2006

E 1920 e kasas Bro-Saoz soudarded (Black and Tans) da enebiñ ouzh c’hoant dizalc’hiezh Iwerzhoniz. Bodadoù soudarded a voe savet neuze gant tud ar vro a-benn stourm. Damien a oa sañset mont da vezeg da Londrez. A-benn ar fin e chom da sikour e vreur Teddy hag a zo e penn ur bagad tud kar-o-bro. Met ur wech kavet un emglev gant ar Saozon e sav reuz etre an Iwerzhoniz betek ar brezel diabarzh hag e-touez ar familhoù betek distruj anezho.

Simpl eo an doare da filmañ ha red an darvoudoù. Ral a-walc’h er mare-mañ. Stroñsus eo an istor. Nerzh ar film eo neuze, trawalc’h eo kaout un istor kreñv ha fromus evit kavout dispar film nevez Ken Loach. Start eo, hed-ha-hed, met un drugar evit ar spered, ha chom hep ankouaat ar pezh a oa c’hoarvezet en Iwerzhon d’ar mare-se.

G.L.

Evit gouzout hiroc’h : http://www.thewindthatshakesthebarley.co.uk/

Trouz an tredan, un abadenn rock e brezhoneg war Radio Kerne

Goude ur bloavezh ez eo kroget an abadenn Trouz an tredan en-dro. Gouestlet eo an abadenn-se d’ar sonerezh indie dre vras, met ivez d’ar sonerezh elektro, punk, pop hag all. Enni e c’haller klevout a bep seurt strolladoù, re nevez (Bloc Party, Interpol, Ellen Allien…) ha re goshoc’h evel The Fall, REM pe c’hoazh The Clash.
Tri c’hard eur e pad an abadenn, kinniget eo e brezhoneg penn-da-benn ha skignet e vez div wech ar sizhun : da Yaou etre 9 eur noz ha 9e45, ha skignet en-dro da Sadorn, adalek 5 eur goude kreisteiz.
Ur wech ar mare ez eus un tem bennak : betek-henn ez eus bet abadennoù ispisial gouestlet d’ar merc’hed, d’ar sonerezh elektro pe c’hoazh d’ar sonerezh graet e Manchester.
Listenn tonioù an abadenn a c’haller kavout war lec’hienn Radio Kerne. Evit selaou, m’emaoc’h o chom e su Penn-ar-Bed : Radio Kerne, 90.2 pe 92 mHz. Tu zo ivez da glevout an abadenn en ur vont war lec’hienn ar radio.

R.M.

Muioc’h a ditouroù :
http://radiokerne.antourtan.org/bre/abadenn-trouzantredan.asp

Ar Werc’hez
(23 a viz Eost – 22 a viz Gwengolo)

Ar re zo bet ganet dindan sin ar Werc’hez a lako muioc’h a chañsoù eus o zu ma paouezont da vezañ emgar. Er bloaz-mañ e tlefe bezañ frouezhus-kenañ an holl raktresoù a vo savet ganeoc’h, gant tud all pe evit tud all. Ger-stur ar bloaz-mañ a vo : rannañ.
Hag ar blijadur ! N’eo ket ur farsadenn ! Lec’hiet war dachenn an arzoù, ar garantez, ar sportoù – an holl blijadurioù dre-vras –, e vo Merc’her en ho sin. Neuze na chomit ket da dermal. Kemerit amzer da vezañ moumounet ha d’ober ar pezh a c’hoarzh ouzhoc’h. Kit da selaou sonadegoù, kemerit emgav e ti plac’h ar gened, lakait hoc’h anv e kentelioù salsa, tresañ, pe bitellat. Bezit hoalus.. ha kouezhit e karantez dreist-holl !
Rak er bloaz-mañ ez eus chañsoù da vevañ traoù a-feson ! An distro-skol a vo ur prantad plijus evit ar c’houbladoù. Evit ar re o do kejet ouzh unan all nevez-zo e vo ur prantad da stardañ an darempredoù ha gwelet an traoù o vont war siriusaat. Er pevare trimiziad e vo diaesoc’h ar jeu evit ar c’houbladoù. Rebechet e vo deoc’h bezañ diseblant ouzh hoc’h amourouz(ez). Diwallit mat ! Ar re all a zleo teurel evezh ivez. Gwarizi a ziskouezint ha ne vo ket erru mat.
Evit a sell ouzh al labour, da vare an distro-skol, e vo ret deoc’h mirout ho fiziañs hag ho startijenn evit raktresoù gwirion. Diwallit diouzh an toulloù-trap, kinniget dindan ur stumm re vrav. Er pevare trimiziad ez aio hoc’h aferioù kalz war-raok. Aesoc’h e vo deoc’h marc’hata. Dre-se ez aio ho tarempredoù labour war wellaat, evit mad an holl.

Katell Leon

Soubenn Meloñs gant bent skornet

Ur rekipe a-raok na zeufe an diskar-amzer...

Evit 10 gwerennad : 4 meloñsenn (sukrinenn), chug 1 sitronenn, 5 kantrilitrad Muskad (muscat), 1 boked bent, 15 kantrilitrad dour, 2 loaiad sukr

Meskit bouedenn ar meloñs gant ar chug sitron hag ar banne Muskad ; lakait er yenerez.

Meskit ar bent gant ar banne dour hag ar sukr. Lakait ar meskaj-mañ e-barzh ur pod skornennoù a yelo d’ar skornerez un eurvezh hanter.

Lakait ar soubenn e-barzh bolennoù bihan. Divoulit ha drailhit un tamm ar skornennoù bent.

Lakait ul loiad skorn drailhet war pep banne soubenn.

Mari Lubrano

Deiziataer hollvrezhonek 2007

An deiziataer 2007 zo deuet er-maez ! Kavet e vo er stalioù levrioù breizhek hag e Skol an Emsav, e Roazhon, evel-just. Un doare nevez zo gant deiziataer 2007. Bihanoc'h eo evit mont gwelloc'h er chakodoù hag er seier-dorn. An Deiziataer hollvrezhonek zo ur benveg bepred talvoudus : leun a chomlec'hioù (ouzhpenn 200) hag a ditouroù vo kavet diwar-benn Breizh hag ar brezhoneg, un daolenn kemmadurioù, kodoù-post kumunioù Breizh... 13 euro an tamm.

Skol an Emsav, 25 straed Pierre Martin, 35000 Roazhon:
Pgz: 02 99 38 75 83. sae.bzh@wanadoo.fr.  http://perso.wanadoo.fr/skol.an.emsav.